In deze eerste datablog voor de editie van 2017 laten we zien wat TenderNed is, en wat er met hun data mogelijk is.
TenderNed is een platform waar (berichten over) alle overheidsaanbestedingen worden gepubliceerd voor aanbestedende overheden, ondernemingen en burgers. TenderNed kan bijvoorbeeld gebruikt worden om inzicht te krijgen in het aanbestedingsgedrag van overheden en de ondernemingen waaraan deze gegund worden. In maart 2016 kwam een eerste dataset online, die onder andere gebruikt is voor TenderGalaxy (zie verderop). Deze is later teruggetrokken, en sinds november 2016 is de data beschikbaar in zijn huidige vorm – bulkdata vanaf 2010 t/m 2016 in XLSX-formaat.
Achtergrond
De overheid doet jaarlijks voor meer dan €60 miljard inkopen. Vaak gebeurt dit nog op papier, TenderNed is door het ministerie van Economische Zaken ontwikkeld om daar verandering in aan te brengen. Door deze aanbestedingen digitaal te publiceren is er nog maar één platform nodig voor ondernemers. Sinds de Aanbestedingswet 2012 is het voor aanbestedende diensten verplicht op TenderNed te publiceren, wat door middel van een importkoppeling ook vanuit andere systemen kan.
TenderGalaxy
Tijdens de Accountability Hack van 2016 ging de tweede prijs naar TenderGalaxy, de inzending van André Vermeij. Deze app brengt het netwerk van aanbestedende diensten en ondernemingen in kaart, en maakt op die manier bijvoorbeeld zichtbaar wat grote spelers in dit netwerk zijn. Lees hier meer over de prijswinnaars van vorig jaar, of bekijk TenderGalaxy zelf.
De dataset
Bij de dataset is het belangrijk te weten dat het uitgangspunt van de dataset niet de aanbestedingen zijn, maar de berichten (aankondigingen) die hierover op TenderNed verschijnen. Dit zijn doorgaans tenminste een aankondiging en een gunning, maar dit kan uiteenlopen per project. De publicaties hebben unieke keys (ID publicatie), de projecten hebben onder TenderNed kenmerk een eigen ID, die dus in meerdere publicaties voorkomt. Andere kenmerken zijn eigenschappen van het bericht, de aanbesteding, de aanbestedende dienst (AD) en van de gegunde ondernemer.
Voorbeeld
Omdat TenderGalaxy al een goed inzicht geeft in de mogelijkheden van netwerkvisualisatie kiezen we in deze datablog een andere invalshoek: de grootte van de aanbestedingen en de verdeling over de aanbestedende diensten (overheden).
Voor een eerste visualisatie gebruik ik alle publicaties van 2015 waarin de Definitieve waarde ingevuld is. Deze dedupliceer ik op TenderNed kenmerk om dubbele publicaties op unieke aanbestedingen te voorkomen. Vervolgens bereken ik voor elke overheid (AD officiele benaming) het totaal van alle (afgeronde) aanbestedingen.
Onderstaande treemap (via RAWGraphs) laat (na enige redactie) zien welke overheden de grootste aanbestedingen doen.
Aanbestedende diensten naar totale bedragen afgeronde aanbestedingen – 2015
Opvallend is dat Rijkswaterstaat met twee afzonderlijke onderdelen de grootste en vierde grootste aanbesteder is. Om dat iets verder uit te pluizen nog een tweede visualisatie: de aanbestedingen van Rijkswaterstaat (onder verschillende officiële namen). Deze zijn gekleurd en verdeeld over deze officiële namen – van groot naar klein: Programma’s Projecten en Onderhoud; Grote Projecten en Onderhoud; Centrale Informatievoorziening.
Afgeronde aanbestedingen Rijkswaterstaat, per aanbestedende dienst – 2015
Verder met TenderNed
Ga je verder aan de slag met TenderNed? Voor deze datablog hebben we gekeken naar de grootte en verdelingen van afgeronde aanbestedingen, en dit op een dataset van één jaar. Voor een mogelijke inzending voor Accountability Hack 2017 is het vooral interessant om de processen van de aanbestedingen nader onder de loep te nemen. Wanneer worden aanbestedingen uitgeschreven, wanneer worden ze gegund, hoe zit het met de ondernemingen die zich hierop inschrijven?
In deze datablog zag je ook al iets van de beperkingen van de data: Rijkswaterstaat is bijvoorbeeld in vijf onderdelen terug te vinden, waarvan 2 zo klein dat ze niet zichtbaar zijn in de visualisatie (Verkeer en Watermanagement (VWM), Water, Verkeer en Leefomgeving). Ook zijn er in de datasets fictieve aanbestedingen terug te vinden, of aanbestedingen met een definitieve waarde van €0,01 of €1,00. Verder zijn er in de toelichting al enkele mogelijke afwijkingen uiteengezet: bedragen worden inclusief danwel exclusief BTW genoemd, en soms ook in vreemde valuta weergegeven. In deze datablog is dat niet consequent doorgevoerd, maar voor een volwaardige toepassing van de data is dit zeker van belang!
SPOD
Voor het gemak is de data ook beschikbaar gesteld via data.openstate.eu dit stelt je in de gelegenheid om via SPOD (nl-spod.routetopa.eu) de data verkennen en samen te werken rond deze data.
Meedoen?
Op 9 juni 2017, vindt Accountability Hack plaats. Tijdens deze hackathon gaan we met open data geldstromen en prestaties van de overheid in kaart brengen. Doe je mee? Aanmelden kan hier.